بخش مهمی از پروژه‌های کریپتویی روی امور مالی غیرمتمرکز یا همان دیفای (DeFi) متمرکز شده‌اند و انواع خدمات مالی مثل وام‌دهی، خرید و فروش دارایی‌های دیجیتال، تبادل رمزارزها و غیره را به کاربرها ارائه می‌دهند.
همان‌طور که می‌دانید، برای فعالیت در این حوزه به ناچار باید با کیف پولهای دیجیتال کار کنیم که انواع مختلفی دارند. برای ارتباط با یک شبکه در حوزه دیفای نیاز به یک کیف پول دیفای داریم تا بتوانیم به وسیله آن تراکنش‌ها را ارسال و دریافت کنیم.
در این مقاله می‌خواهیم در مورد کیف پول دیفای، ویژگی‌ها و امنیت آن بیشتر صحبت نماییم تا تفاوت‌های این نوع کیف پول با دیگر کیف پول‌ها را بهتر درک کنیم. در پایان نیز چند مورد از بهترین کیف پولهای دیفای را معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
دیفای و کیف پولهای دیفای
«دیفای» (DeFi) یا امور مالی غیرمتمرکز که موجودیت خود را مدیون بلاک چین اتریوم است، این روزها به بخشی جداناپذیر از دنیای ارزهای دیجیتال تبدیل شده و سرمایه‌های زیادی به‌سمت پروژه‌های دیفای سرازیر شده است. دیفای از مجموعه‌ای از شبکه‌ها و برنامه‌های غیرمتمرکز یا همان Dappها تشکیل شده که اکثراً روی بلاک چین اتریوم ساخته شده‌اند و انواع خدمات مالی را به کاربرها ارائه می‌کنند.
حوزه دیفای به قدری گسترده شده که سایت‌های ارائه‌کننده اطلاعات آماری و قیمت ارزهای دیجیتال مثل کوین‌مارکت‌کپ و کوین‌گکو، یک بخش مجزا را به DeFi اختصاص داده‌اند. اگر سری به این قسمت بزنیم، حدود ۳۰۰ پروژه مشاهده می‌شود که در زمینه دیفای فعال هستند و نام بزرگانی مثل UniSwap ،Chainlink ،Aave و Maker در بالای جدول دیده می‌شود.
ارزش دیفای در حال حاضر حدود ۸۵ میلیارد است و در هفته‌های گذشته (قبل از ریزش اخیر بازار) این مقدار از ۱۰۰ میلیارد دلار نیز عبور کرده بود که نشان‌دهنده اهمیت و علاقه کاربرها و سرمایه‌گذارها به این حوزه است.
برای اینکه بتوانیم با پروژه‌های دیفای ارتباط برقرار کنیم، نیاز به کیف پولی داریم که اولا با بلاک چین اتریوم سازگار باشد و دوما بتواند با Dappها ارتباط برقرار کند. در حقیقت کیف پول دیفای ارتباط بین کاربرهای یک برنامه‌ی غیرمتمرکز را با بلاک چین برقرار می‌کند.
این کیف پول‌ها از فناوری «وب۳» استفاده می‌کنند. این فناوری امکان تبادل اطلاعات از طریق برنامه‌ای مثل مرورگر را روی شبکه‌های غیرمتمرکز مهیا می‌کند. پس کیف پول دیفای نیز از نوع غیرمتمرکز بوده و تمام مزیت‌های کیف پولهای امن را خواهد داشت. در ادامه مهم‌ترین ویژگی‌های کیف پول دیفای را بررسی می‌کنیم.
دیفای و کیف پولهای دیفای
«دیفای» (DeFi) یا امور مالی غیرمتمرکز که موجودیت خود را مدیون بلاک چین اتریوم است، این روزها به بخشی جداناپذیر از دنیای ارزهای دیجیتال تبدیل شده و سرمایه‌های زیادی به‌سمت پروژه‌های دیفای سرازیر شده است. دیفای از مجموعه‌ای از شبکه‌ها و برنامه‌های غیرمتمرکز یا همان Dappها تشکیل شده که اکثرا روی بلاک چین اتریوم ساخته شده‌اند و انواع خدمات مالی را به کاربرها ارائه می‌کنند.
حوزه دیفای به قدری گسترده شده که سایت‌های ارائه‌کننده اطلاعات آماری و قیمت ارزهای دیجیتال مثل کوین‌مارکت‌کپ و کوین‌گکو، یک بخش مجزا را به DeFi اختصاص داده‌اند. اگر سری به این قسمت بزنیم، حدود ۳۰۰ پروژه مشاهده می‌شود که در زمینه دیفای فعال هستند و نام بزرگانی مثل UniSwap ،Chainlink ،Aave و Maker در بالای جدول دیده می‌شود. ارزش دیفای در حال حاضر حدود ۸۵ میلیارد است و در هفته‌های گذشته (قبل از ریزش اخیر بازار) این مقدار از ۱۰۰ میلیارد دلار نیز عبور کرده بود که نشان‌دهنده اهمیت و علاقه کاربرها و سرمایه‌گذارها به این حوزه است.
برای اینکه بتوانیم با پروژه‌های دیفای ارتباط برقرار کنیم، نیاز به کیف پولی داریم که اولا با بلاک چین اتریوم سازگار باشد و دوما بتواند با Dappها ارتباط برقرار کند. در حقیقت کیف پول دیفای ارتباط بین کاربرهای یک برنامه غیرمتمرکز را با بلاک چین برقرار می‌کند. این کیف پول‌ها از فناوری «وب ۳» استفاده می‌کنند. این فناوری امکان تبادل اطلاعات از طریق برنامه‌ای مثل مرورگر را روی شبکه‌های غیرمتمرکز مهیا می‌کند. پس کیف پول دیفای نیز از نوع غیرمتمرکز بوده و تمام مزیت‌های کیف پولهای امن را خواهد داشت. در ادامه مهم‌ترین ویژگی‌های کیف پول دیفای را بررسی می‌کنیم.
ویژگی‌های کیف پولهای دیفای
کیف پول دیفای یک نوع کیف پول ارز دیجیتال است. اگر در مورد این کیف پول‌ها اطلاعات کافی ندارید، توصیه می‌کنیم قبل از ادامه این مطلب، حتما مقاله «کیف پول دیجیتال چیست؟» را مطالعه بفرمایید. به طور کلی کیف پولهای دیجیتال ابزاری برای نگهداری و مدیریت ارزهای دیجیتال هستند. البته ارزهای دیجیتال در آدرس‌های بلاک چین ذخیره می‌شوند و این کیف پول‌ها فقط اطلاعات این آدرس‌ها و کلیدهای خصوصی را نگهداری می‌کنند. می‌دانیم که برای ارسال هر تراکنش باید کلید خصوصی مبدأ را در اختیار داشته باشیم. در حقیقت کلید خصوصی اجازه خرج کردن پول را صادر می‌کند و تمرکز کیف پول‌ها روی نگهداری از این اطلاعات است.
کیف پول های دیفای ویژگی‌های خاصی دارند که در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
- غیرمتصدی: کیف پولهای دیفای از نوع «غیرمتصدی» (Non-Custodial) هستند. به این معنی که کلیدهای خصوصی در هیچ سروری ذخیره نمی‌شود و فقط کاربرها به آن‌ها دسترسی دارند.
- کلید محور (Key-Based): کلیه کیف پولهای دیفای براساس سازوکار جفت کلیدها کار می‌کنند و هر کدام یک جفت کلید منحصربه‌فرد دارند که با نحوه مدیریت کلیدها در کیف پولهای متمرکز و «عبارات بازیابی» (Seed) متفاوت است.
- عدم نیاز به احراز هویت: کیف پولهای دیفای نیازی به اطلاعات شناسایی کاربرها ندارند و برای استفاده از آن‌ها کافیست برنامه یا افزونه کیف پول نصب شود.
- در دسترس (Accessible): کیف پولهای دیفای از اتریوم و توکن‌های ERC-20 پشتیبانی می‌کنند و می‌توان مجموعه‌ای از ارزهای مختلف را در آن‌ها نگهداری کرد یا به برنامه‌های مختلف تراکنش ارسال کرد.
- سازگار (Compatible): تقریبا تمام کیف پولهای دیفای می‌توانند با استفاده از فناوری وب ۳ به برنامه‌های غیرمتمرکز دیفای متصل شوند. به‌تازگی نسخه موبایل این کیف پول‌ها نیز توسعه پیدا کرده‌اند و هنگام تعامل با یک برنامه دیفای، تأیید تراکنش‌ها را می‌توان در صفحه موبایل انجام داد.
بهترین کیف پولهای دیفای
کیف پولهای دیفای برخلاف سایر کیف پول‌ها تنوع کمتری دارند. البته تعدادی از کیف پول‌هایی که ما از قبل به عنوان کیف پول نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری می‌شناسیم (مثل اتمیک، ترزور یا لجر) قابلیت برقراری ارتباط برنامه‌های دیفای را دارند که باعث می‌شود تنوع این کیف پول‌ها کمی بیشتر شود. در ادامه سعی می‌کنیم شما را با چند مورد از بهترین کیف پولهای دیفای آشنا کنیم.
متامسک
«متامسک» (MetaMask) به عنوان یک کیف پول دیفای می‌تواند ارتباط کاربر و برنامه غیرمتمرکز را از طریق افزونه مرورگر (از جمله کروم، فایرفاکس، اپرا و بریو) برقرار کند. این برنامه توسط بیشتر پروژه‌های دیفای پشتیبانی می‌شود و از اولین و محبوب‌ترین کیف پولهای دیفای است. این کیف پول از فناوری ENS (Ethereum Name Service) پشتیبانی می‌کند؛ به این معنی که کاربرها می‌توانند از عباراتِ با معنی در آدرس‌های بلاک چین استفاده کنند.
متامسک نسخه موبایل هم دارد و امکان مدیریت کیف پول و تأیید تراکنش‌ها از طرق موبایل برای کاربرها فراهم شده است. این کیف پول همچنین در زمان‌های شلوغی شبکه، به کاربر اجازه می‌دهد کارمزد پرداختی را تغییر و در نتیجه سرعت پردازش تراکنش را افزایش می‌دهد. متامسک از اتریوم و توکن‌های اتریومی مثل توکن‌های ERC-20 و ERC-721 پشتیبانی می‌کند و به نوعی مثل یک پل به بلاک چین اتریوم متصل می‌شود.
آرجنت
«آرجنت» (Argent) یک کیف پول دیفای برای موبایل است و با ارائه یک رابط کاربری ساده و زیبا، مناسب کاربرهای تازه‌وارد در دنیای دیفای است. آرجنت کارمزدی بابت تراکنش‌ها دریافت نمی‌کند و برای ارسال تراکنش در این کیف پول حتی نیازی به واریز اولیه ETH نیست.
این کیف پول قابلیت جالبی به نام «محافظان آرجینت» (Argent Guardians) دارد که به کمک آن می‌توان بدون نیاز به عبارات بازیابی و بدون متمرکزسازی، کیف پول را خود را بازیابی کرد. هر کاربر می‌تواند لیستی از کاربرها و دستگاه‌های مورد اعتماد خود را به برنامه معرفی کرده تا زمان نیاز، با کمک آن‌ها اکانت خود را بازیابی کند. البته این افراد دسترسی محدودی خواهند داشت و صاحب کیف پول در هر زمان می‌تواند این لیست را ویرایش کند.
ویژگی جالب دیگر آرجنت این است که کاربر می‌تواند برای تراکنش‌ها سقف روزانه تعیین کند. چیزی شبیه کاری که بانک‌ها انجام می‌دهند. به این ترتیب اگر به هر دلیلی کیف پول کاربر هک شد، امکان تخلیه تمام دارایی در یک روز وجود نخواهد داشت.
تراست ولت
«تراست ولت» (Trust Wallet) یک کیف پول موبایلی با قابلیت پشتیبانی از رمزارزهای مختلف است. این کیف پول توانایی ارتباط با برنامه‌های دیفای از طریق فناوری وب ۳ را دارد؛ به همین دلیلی می‌تواند به عنوان یک کیف پول دیفای مورد استفاده قرار بگیرد. به این ترتیب، کاربرها با استفاده از تراست ولت، علاوه بر امکان نگهداری رمزارزهایی خارج از بلاک چین اتریوم، به توکن‌های اتریومی هم دسترسی داشته و می‌توانند با پلتفرم‌های دیفای مثل میکر و یونی سواپ به طور مستقیم کار کنند.
تراست ولت طراحی ساده و رابط کاربری زیبایی دارد و هر کاربر می‌تواند چندین اکانت در یک برنامه بسازد که هر کدام با عبارات بازیابی جداگانه کار می‌کنند. کلیه کلیدها فقط روی موبایل کاربر ذخیره می‌شوند و هیچگاه از دستگاه خارج نمی‌شوند. تراست ولت همچنین دارای صرافی داخلی برای تبدیل ارزها به یکدیگر و مرورگر وب۳ برای تعامل با Dappهاست. این کیف پول هم مانند متامسک از سرویس ENS برای شخصی‌سازی آدرس‌های اتریومی پشتیبانی می‌کند.
کیف پول سخت افزاری
برای ارتباط با برنامه‌های دیفای از کیف پولهای سخت‌افزاری هم می‌توان استفاده کرد. البته کیف پولهای سخت‌افزاری در تمام پلتفرم‌های دیفای پشتیبانی نمی‌شوند ولی از دو مدل محبوب «لجر» (Ledger) و «ترزور» (Trezor) در برخی پلتفرم‌های معروف وام‌دهی مثل MakerDao و Aave می‌توان استفاده کرد.
همان‌طور که می‌دانید، کیف پول سخت‌افزاری امن‌ترین روش نگهداری ارزهای دیجیتال است و کلیدهای خصوصی به طور آفلاین در این دستگاه ذخیره شده و هیچگاه از آن خارج نمی‌شود. برای ارتباط با کیف پول سخت‌افزاری به یک نرم‌افزار واسط روی کامپیوتر یا موبایل نیاز است و انجام تراکنش‌ها به یک عمل فیزیکی مثل فشردن دکمه وابسته می‌شود. برای آشنایی با انواع و طرز کار این نوع کیف پول‌ها می‌توانید مقاله «کیف پول سخت افزاری چیست؟» را مطالعه کنید.
سخن پایانی
در این مقاله به کیف پول دیفای و ویژگی‌های آن پرداختیم. حوزه دیفای از چندصد برنامه غیرمتمرکز تشکیل شده و اکثر آن‌ها از بستر بلاک چین اتریوم استفاده می‌کنند، پس برای ارتباط با این برنامه‌ها باید از کیف پول‌هایی استفاده کنیم که با توکن‌های اتریومی سازگار بوده و امکان برقراری ارتباط در بستر وب۳ را داشته باشند. این فناوری به کاربرها اجازه می‌دهد تا از طریق مرورگر با Dappها ارتباط برقرار کنند.
کیف پولهای دیفای تنوع کمتری نسبت به سایر کیف پول‌ها داشته ولی در عوض، تمام آن‌ها غیرمتصدی هستند. چنین کیف پول‌هایی که کلیدهای خصوصی را پیش خود نگهداری نمی‌کنند، امنیت بالایی دارند، ولی نیابد فراموش کنیم که امنیت بالا، نیازمند مسئولیت‌پذیری بیشتری است و کاربرها باید تمام نکات امنیتی حفاظت از کلیدهای خصوصی و کلمات بازیابی را رعایت کنند.
